Bonito do Norte – Atún branco
O noso “bonito” (o Thunnus alalunga de Xosé Bonnaterre, sacerdote e naturalista francés) é o túnido de carne máis branca e celmosa de todos eles, e é unha das primeiras especies, en importancia, dentro da economía pesqueira galega, tendo en conta a pesca de altura ( en augas comunitarias, có atún e peixe espada, e internacionais có bacallau e, outrora, o fletán) e a de baixura, que aínda segue coa sardiña e a pescada, pero que xa está a refuxiarse no xurelo-chincho.
O bonito debe pescarse con anzó ou ó curricán, e non coas redes francesas e inglesas, “redes da morte”, que collen e matan todo o peixe que halan, incluindo os golfiños protexidos. E non abonda que esta práctica estea prohibida porque non fan caso e, se non se pon remedio, rematarán esquilmando esta e outras especies. Ao verdadeiro bonito do Norte, capturado legalmente e, xa ora, no seu peso mínimo de 6.400 gramos ou máis, o Ministerio lle pon unha chapa verde que o estreme dos ilegales.
A flota boniteira galega (a máis importante do norte da Provincia de Lugo, e despois algunha dos peiraos de A Coruña e Vigo), sae en Xuño en busca dos bancos de bonito a carón das Azores, e séguenos, coma se foran a remo de a modiño que van, deica o Golfo de Vizcaia e o mar do Norte. A marea dun boniteiro soe durar uns quince días, e despois volve.
En Setembro remata a costeira. A meirande parte dos peixes van para as conserveiras, pero sempre aparescen nos mercados exemplares en fresco. Unha vez limpo o bonito polo vendedor, as rodelas que máis se estiman na cociña son as pechadas, porque hainas abertas por mor da limpeza das vísceras do peixe. Son semellantes, xa ora, pero o cociñeiro tamén busca o aspeito.
O bonito ten un corpo fusiforme có lombo mouro irisado ou azul escuro, e o ventre branco. O máis característico é que ten as aas pectorais moi longas (no atún son relativamente pequenas) chegando a sobardar a segunda e derradeira aleta dorsal. Velaí o seu apelido de “alalunga”. As pequenas pínulas (falsas aletas) dorsais e anais son marelas.
A boca do bonito é ancha, lixeiramente súpera, e as mandíbulas, cando máis, só chegan ata a parte anterior dos ollos, que son grandes e arrodeados dunha casula ósea non desenrolada inteiramente.
Como o bonito ten sona de ser unha comida “forte”, engadiremos que por cada cen gramos (que dan xa para unha boa rodela) aporta 138 Kcalorías, 0 gramos de carbohidratos, 21 gramos de proteínas ( que abondan) e 50 miligramos de colesterol. Pero non esquezan que é un pescado azul recomendable.
© OLAF – 10 de Decembro de 2002